„…Nauczanie na poziomie średnim i wyższym było całkowicie zabronione, jednak tajne nauczanie rozwijało się w Muszynie. Egzaminowanie odbywało się zwykle u właścicielki apteki pani Aleksandrowej. Brałem udział kilkanaście razy w egzaminowaniu młodzieży. Do komisji egzaminacyjnej wchodziły osoby z Muszyny i Nowego Sącza… „
Te słowa księdza Kazimierza Zatorskiego zapoczątkowały czwartkowe, VI-te już spotkanie „MUSZYNIANIE-MUSZYNIE” w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Muszynie, które poprowadził prezes TMZM p. Adam Mazur. Gościem wyjątkowym był p. Mieczysław Buszek, naoczny świadek losów miasta w czasie II Wojny Światowej. Ze szczegółami opowiedział o tym, gdzie, kiedy i w jakich warunkach, z narażeniem życia, odbywały się tajne komplety w Muszynie. Wśród osób szczególnie zasłużonych znalazły się takie nazwiska: Maria Janiszewska, Jadwiga Aleksander-Szczelinowa, Jarosława Pasławska-Dernowska, Jadwiga Miczulska-Kalmus, Anna Witek, prof. Jan Śliwa, Andrzej Staniszewski, Helena Gralewska, Henryka Koch, Jadwiga Senderak.
Tajne komplety oprócz budynku apteki pani Aleksandrowej odbywały się w: Pensjonacie Pokusa/Mimoza na Zazamczu, restauracji A. Miczulskiego w Rynku, pensjonacie „Aleksandrówka”, pensjonacie Modrzew na Borysowie, u p. Wdowiszewskich na ul. Piłsudskiego, w pomieszczeniu sklepu masarskiego p. Henryka Wójcika. Komisja egzaminacyjne dwukrotnie przyjeżdżała do Muszyny w 1943 i 1944 roku. Do egzaminu przystąpiło 35 uczniów. W skład komisji egzaminacyjnej wszedł miejscowy proboszcz ks. Kazimierz Zatorski.

W 1995 r. na budynku apteki p. Aleksandrowiczowej na rogu ul. Piłsudskiego i Ogrodowej zamontowano tablicę upamiętniającą chlubną kartę historii Muszyny. PAMIĘTAJMY…..

Tym, którzy chcieliby sięgnąć po materiały o tajnym nauczaniu w czasie okupacji w Muszynie polecamy opracowania dostępne w księgozbiorze regionalnym Miejskiej Biblioteki Publicznej w Muszynie:
F. Kmietowicz, Miejskie Gimnazjum i Liceum w Muszynie;
F. Kmietowicz, Muszyna;
M. Wieczorek, Tajne nauczanie podczas okupacji hitlerowskiej 1939-1945;
E. Drozd, Szkoła na Folwarku;
Tajne nauczanie w Muszynie/ZNP w Muszynie;
M. Szmit, Szkolnictwo legalne i nielegalne w Ziemi Sądeckiej w okresie okupacji hitlerowskiej / art. ;
artykuły i wspomnienia publikowane na łamach Almanachu Muszyny 1994, 2004, 2013 /
tekst i zdj. RK

Comments are closed.